In een vorige aflevering van Actueel Verleden leerden we al dat huize Backershagen (gelegen tussen het Rijnlands Lyceum en de Rijksstraatweg) in 1857 en 1858 werd bewoond door prins Frederik en zijn echtgenote. Sinds prins Frederik het landhuis in 1846 had gekocht, werd er geregeld door zijn gasten gedineerd en gelogeerd.
Het huis Backershagen is gelegen tussen het Rijnlands Lyceum en de Rijksstraatweg. De geschiedenis ervan gaat terug tot 1730, toen Cornelis Backer en zijn vrouw Maria Clara van der Hagen besloten hier een buitenhuis te laten bouwen.
Sinds 2013 bestaat er een website die ik met grote regelmaat bezoek om gegevens voor de artikelen die ik schrijf op te zoeken. Deze site wordt beheerd door de Koninklijke Bibliotheek en heet Delpher. Een combinatie van het werkwoord delven en het orakel van Delphi.
In deze rubriek hebben al de nodige bijdragen gestaan die de beschrijving van ons dorp als onderwerp hebben. Zowel in boeken als in tijdschriften en kranten werd in de loop der tijden de lof gezwaaid over dit fraai gelegen dorp. Ook de historicus Dr. H.T. Colenbrander heeft dit gedaan. Hij publiceerde op 20 juni 1917 een artikel in deel IV van de serie ‘Historie en Leven’ dat vooral het duingebied aan de kant van Den Haag tot onderwerp heeft. Ik neem een deel hiervan over.
Al rond 1500 konden de inwoners van ons land die eens een dagje iets anders wilden gaan doen, zich vermaken in wat men toen nog vermaaktuinen of lusthoven noemde. Later zijn we van attractieparken gaan spreken. Het oudste pretpark van ons land, de Efteling, ging in 1951 van start. Zoals u weet bevindt er zich binnen de gemeentegrenzen van ons dorp ook een pretpark en wel Duinrell. Wat niet iedereen weet, is dat we het hier over de grootste werkgever van Wassenaar hebben.
Onlangs kreeg ik van onze dorpsgenoot Jasper Stijnis een schilderij van de molen Windlust cadeau. Los van de eventuele artistieke waarde geeft dit schilderij een deel van ons dorp zo rond 1900 weer. Het zou niet misstaan in een museum waarin het dorp Wassenaar centraal staat. In een uitgebreid artikel over het centrum van Wassenaar dat in november 2018 onder de titel Beeldkwaliteitsplan verscheen, kwam ik in het hoofdstuk Het nieuwe hart van Wassenaar het woord dorpsmuseum tegen. Zou dit er ooit komen? Deze gedachte is overigens niet nieuw. Ik kwam een tweetal artikelen tegen die over ditzelfde onderwerp gaan.
De naam Wassenaarse Slag wordt zowel gebruikt voor een deel van het strand voor de kust van ons dorp als voor de weg ernaartoe. Het woord ‘slag’ heeft diverse betekenissen waaronder niet verharde weg door de duinen, diep karrespoor en voetpad.
Nu ik alweer meer dan veertig jaar op de Pastoor Buyslaan woon – de postcode eindigt met RK - lijkt me het moment aangebroken om antwoord te gaan zoeken op de vraag wie was pastoor Buys?
Tijdens de onthulling van het gedicht van Bill van der Meulen dat in het kader van de Poëzieroute Wassenaar op een tuinmuur bij de Berkheistraat is aangebracht, maakte ik de opmerking dat zelfs van een dichter die eens een keertje door ons dorp is komen fietsen ergens in ons dorp een gedicht geplaatst zou kunnen worden. Leuk bedacht maar meer ook niet. De betreffende dichters moeten wel iets meer met Wassenaar gehad hebben.
De naam Oostdorp vinden we voor het eerst vermeld in een rekening van de graaf van Holland uit het jaar 1334. In het gebied was echter al ongeveer 2000 jaar voor Christus sprake van bewoning, maar we weten niet hoe het toen genoemd werd. De begrenzing van het middeleeuwse Oostdorp is evenmin bekend. Grofweg moet worden gedacht aan het terrein tussen de Kaswatering en de Zijlwatering, strekkende vanaf het dorp in de richting van Valkenburg. Aangezien men in die tijd de richting van de Noordzee als het noorden beschouwde, lag het gebied vanuit die optiek oostelijk van het dorp. Dit zou de naam Oostdorp kunnen verklaren.
Iedere laatste zaterdag van de maand (behalve in de zomermaanden) is het Historisch Informatie Punt (HIP) in de Bibliotheek aan de Langstraat geopend. Tussen 11.00 en 16.00 kunt u hier terecht met vragen en opmerkingen over de geschiedenis van Wassenaar.
Op de bres staan voor de cultuurhistorie van Wassenaar, dat is wat de vereniging wil. Dat doet zij o.a. door het bevorderen van de lokale monumentenzorg, het organiseren van lezingen, cursussen, excursies en tentoonstellingen en het uitgeven van publicaties.
Secretaris M.F.J. Spierings - info@oudwassenaer.nl