Op de website van De Historische Vereniging Oud-Wassenaer staat in de rubriek Publicaties een groot aantal artikelen die aandacht besteden aan het feit dat ook ons dorp 75 jaar geleden bevrijd is. Kees Neisingh is hier de auteur van. Ik las hierin dat een van de inwoners van ons dorp, Henri Bruning, een literaire prijs gekregen had. Reden genoeg om hier in Actueel Verleden aandacht aan te besteden, lijkt me.
Hij heeft deze prijs tijdens de Tweede Wereldoorlog gekregen en dat geeft te denken. Is dit voldoende reden om van zo’n artikel af te zien? Na overleg met Kees heb ik toch besloten om het wél te schrijven. Wie ben ik dan wel om te bepalen wie wel en wie niet een plaatsje krijgt in deze rubriek?
Henricus Josephus Bruning
Henri is op 10 juli 1900 in Amsterdam geboren. Van 1913 tot 1919 is hij leerling van het Sint Dominicuscollege in Nijmegen, waar hij voorbereid wordt op het priesterschap. Vervolgens volgt hij aan de Katholieke Leergangen te Tilburg de studie M.O. Nederlands. Hij gaat hierna bij een krant werken en wordt redacteur bij diverse literaire tijdschriften. In 1927 trouwt hij met Cécilia van Arcken. Er worden 9 kinderen geboren uit dit huwelijk. Van 1941 tot 1944 wonen ze in ons dorp, op het adres Van Zuylen van Nyeveltstraat nummer 120. Vanaf 1933 was hij lid van het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen, een met het fascisme verwante beweging en van 1940 tot 1945 was hij lid van de N.S.B. Aan het eind van de oorlog was hij begunstigend lid van de Germaanse SS. In de maand september van 1944, Dolle Dinsdag, is hij met zijn gezin richting Duitsland gevlucht. Hij heeft enkele jaren als politiek delinquent in Veenhuizen gezeten en min of meer een publicatieverbod voor de rest van zijn leven gekregen. Op 17 december 1983 is hij in Nijmegen overleden. Ik las ergens dat hij lid van de N.S.B geworden is om te helpen voorkomen dat Nederland bij Duitsland ingelijfd zou worden en tevens om excessen tegen de Joden in Nederland tegen te gaan, waarvan acte.
Henri heeft een grote hoeveelheid boeken, gedichten, verhalen en artikelen doen verschijnen. De meeste in eigen beheer uitgegeven, dat wel. Los van zijn politieke voorkeur was hij wel een schrijver van niveau, zoals ook critici als Gerard Knuvelder en Menno ter Braak beschreven hebben.
De Prinsessetuin
Een deel van het landgoed De Paauw heet de Prinsessetuin. Prins Frederik, de broer van koning Willem II, heeft dit landgoed in 1838 gekocht. Hij was getrouwd met prinses Louise van Pruisen en daar komt vermoedelijk de naam vandaan. Henri heeft hier een gedicht over geschreven en hier volgt tot slot een deel hiervan. Het staat in de bundel Songs of Innocence (1947) en hij heeft het aan Gerard, één van zoons, opgedragen. Uit de tekst blijkt dat hij hier met die zoon gewandeld heeft.
Herinnering aan Wassenaar
Wij dwaalden samen over ’t oud en hunkrend mos dat zacht
voortwoekerd’ aan den vloer en het verval der zuilengangen;
verborgen achter hoog geboomte hielden zij omvangen
in hun vierkant den ouden zomertuin en zijn ontbloeide pracht;
Wij dwaalden in den koelen schemer langs verweerde zuilen
waarover d’harde strengen van ’t geteisterd klimgewas
trossen van groen en bloemen lieten nederstroomen naar de kuilen
en uitgewischte paden, ’t steeklig onkruid, ’t klein en argloos gras;
Oude vergeten beelden, in hun duistre loovernissen
stonde’ er verzonken in hun maagdelijk, sacraal gebaar,
jonge godinnen, stil ontrezen aan het ongewisse
van menschelijke nood en haar verward misbaar.
Carl Doeke Eisma
Een portret van Henri Bruning uit 1927.
Eén van zijn boeken, verschenen in 1944.
De Historische Vereniging Oud Wassenaer heeft getracht de rechthebbenden van afbeeldingen te achterhalen. Degene die de auteursrechten hierop heeft, wordt daarom uitgenodigd met de secretaris contact op te nemen. Voor de duidelijkheid in relatie tot de tekst zijn enkele foto’s bewerkt.